woensdag 7 januari 2009

Rede als evident 'wapen' tegen scheldwoorden

Scheldpartijen (of een bepaald type uitspraken met een beledigend karakter) nemen vrij vaak de vorm 'jij bent x' aan. En x staat voor een scheldwoord. Om een simpel voorbeeld te geven: 'Klootzak!' (Wat formeel er hetzelfde uit ziet als: 'jij bent een klootzak!')

Goed, misschien ben ik x. Maar zeg me, mijn beste, wat bedoel je specifiek met x? Wat zijn de kenmerken van personen of voorwerpen die vallen onder jouw definitie van x? Nu, in welke mate voldoe ik aan die kenmerken? (Minder relevant, maar ook wel interessant: wat betekent het voor een persoon - of object - om onder jouw definitie van x te vallen? )
Is het zo dat ik y, z en v, die noodzakelijke en voldoende voorwaarden voor x zijn, bezit? Zo ja, wat zijn jouw argumenten daarvoor? Hoe kan je op een zinnige manier verantwoorden dat ik in het bezit ben van die kenmerken?

Op dit punt gekomen zal ofwel blijken dat (1) ik niet voldoe aan de voorwaarde(n) om x te bezitten, en dus behoef ik er geen aanstoot aan nemen, want die mens voor mij is maar aan het raaskallen; (2) ik wel voldoe aan de kenmerken om x te bezitten, maar ook dit is niet bepaald een probleem, want hoe kan wat ik ben een scheldwoord voor me zijn? Als het me schokt dat ik x ben, dan wil dit zeggen dat ik eens dringend over mezelf zou moeten na denken. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat ik lijd aan het (clichématige) 'niet met de waarheid over mezelf kunnen omgaan.' Of (3) dat de persoon in kwestie niet bedoelt wat die zegt, maar slechts tracht een appreciatie te verwoorden - in dit geval een negatieve. Maar ik stoor mij er niet aan dat iemand een negatieve mening over mij heeft - zo lang die er maar niet op een voor mij nefaste manier naar gaat handelen. Wie ben ik om mensen het niet toe te staan te voelen wat ze voelen tegenover een bepaald persoon of object?

Geen opmerkingen: