zaterdag 13 maart 2021

Waarom toch!? (22 aug. 2011)

"Oh waarom toch, waarom moet mij dit overkomen…" 
Wanneer mensen met een niet zo wetenschappelijke achtergrond, of in een meer emotionele toestand, zich afvragen waarom iets gebeurd is, is hetgeen zij vragen niet wat het veroorzaakt heeft. 
Nee, zij vragen zich op dat moment helemaal niet af welke mechaniek, welk systeem of welke natuurwet er achter de gebeurtenis zit. 

Wat zij vaak wel vragen is in feite: met welk doel is dit gebeurd? Was het het waard? 

Dit type waarom-vragen gaat uit van de veranderlijkheid van een gebeurtenis, gaat er van uit dat het een keuze was in functie van bepaalde doeleinden. En als het een keuze was, dan had men evengoed voor een andere optie kunnen kiezen.

Deze mensen vragen zich dus af of het de juiste keuze was, of de middelen het doel heiligen. 

Vanzelfsprekend zijn natuurwettelijke antwoorden hierop niet de juiste en zelfs heel frustrerend. Mensen willen niet weten welke neuronen, hormonen en dopamines verantwoordelijk zijn voor het gedrag van een moordenaar: zij willen weten waarom hij het gedaan heeft, met welk doel, wat hij wilde bereiken…

Natuurlijk, soms stellen mensen de foute vraag. Waarom er een storm overheen een festival raast kan onmogelijk in termen van intenties, keuzes of doelen beantwoord worden – tenzij we in een soort godheid geloven. Het universum strubbelt nu eenmaal soms tegen, en in die gevallen zijn natuurwet-antwoorden wel de juiste. 


En een goede vraag is: 'Bojan! Waarom zit jij niet te studeren?' In feite is dat een heel terechte vraag. Aan de slag! :p

zondag 21 februari 2021

Verbaal stoom aflaten (17 aug. 2011)

Een zeer reĆ«le motivatie tot schrijven is niets meer en niets minder dan verbaal stoom aflaten. 

De reden waarom dit werkt, is omdat we zo deel hebben aan een kalmerend pseudo-sociaal proces en omdat schrijven ook een daad is. Namelijk: een taaldaad. En het stellen van daden gaat met energie gepaard. 

Daar bedoel ik niets spiritueel mee. Denk aan sport. Sport vergt energie. Via sport kan je stoom aflaten door energieker te sporten. 
Een keertje harder op de bal trappen, wat sneller lopen of simpelweg even de fysieke grens van je eigen kunnen benaderen. Weinigen zullen ontkennen dat deze dingen een ontspannende werking hebben. 

Welnu, hetzelfde geldt voor schrijven. Ook een taaldaad kan met een grotere vurigheid gebeuren. Je kan je literaire spieren net zo goed uitputten en even de grens van je eigen kunnen benaderen.

Levende wezens, Schopenhauer, afgeleid zijn (13 aug. 2011)

"Er is iets uniek aan het observeren van en zeker het omgaan met levende wezens"

Ik las gisteren in de biografie van Schopenhauer (door Safranski) dat deze meende dat planten hem iets te zeggen hadden. In feite is dat ook zo, hoewel ik het niet weet voor planten. 

Andere levende wezens geven me duidelijk iets terug, er is op zijn minst basale interactie. Leven 'zegt' iets. Dat het leeft waarschijnlijk, maar vermoedelijk nog veel meer: hoe het leeft en wat het wil.

Een levend wezen heeft een wil en vraagt om een bepaalde behandeling. Een dood object vraagt niets, maar heeft slechts een paar mogelijke gebruiken. 

Ik vermoed dat in die basale interactie iets waardevol voor ons zit, voor de observator: erkenning. Wij, als levende wezens, worden erkent omdat een ander levend wezen ons een vraag stelt. Het is maar mogelijk een vraag te stellen als deze aan iemand gesteld wordt. Het is onmogelijk, of althans volslagen zinledig, een vraag te stellen aan een ding. 

Hoewel… met die spraaktechnologie van vandaag de dag weet je natuurlijk nooit!     

Ik heb me laten afleiden… studietijd!