dinsdag 12 maart 2024

Naar aanleiding van de veroordeling van DvL

Hoe goed het ook voelt wanneer iemand gestraft wordt voor zijn morele (en legale) overtredingen, m.i. maakt dat de wereld geen betere plek.

En daarmee bedoel ik niet de straf op zich, want er zit waarde in regels en consequenties voor het overtreden daarvan, vreemd als dat ook moge klinken komende uit mijn mond.

Wat ik bedoel zijn de retributieve sentimenten waarop de bestraffing gestoeld is. Of in mensentaal: het gevoel van wraak en genoegdoening wanneer de slechterik eindelijk krijgt wat hij verdient.

Want dit is een zorg die mensen vaak hebben: wie iets mis doet, moet gestraft worden. Het zit zelfs ingeslepen in ons systeem. Wist je bijvoorbeeld dat bestraffing - als doel op zich - één van de drie bestaansredenen is van een gevangenis? (De andere twee zijn: een afschrikeffect voor overtreders en herintegratie in de samenleving.)

Wanneer overtreding onbestraft blijft, voelt dat intuïtief verkeerd aan voor ons. Er is zelfs een woord voor: straffeloosheid. Maar in mijn ogen is dit niet meer dan een verfijnde variant van iemand willen terugslaan wanneer je geslagen wordt.

Het maakt de wereld geen betere plek.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de verkneukeling wanneer iemand van 'het andere kamp' tegen de lamp loopt. Maar da's voor een andere keer. Wel is het belangrijk even stil te staan bij wat emoties in feite doen, fenomenologisch gezien.

Ze geven ons informatie, en ze proberen ons te motiveren tot bepaald gedrag. Het is altijd een goed idee om te kijken naar wat emoties ons zeggen. Ze leren ons iets over onszelf, onze noden en de situatie. Da's belangrijke informatie om mee te hebben.

Het is eveneens altijd een goed idee om eerst kritisch te kijken naar het gedrag waartoe ze ons proberen aan te zetten, want dat gedrag is een short cut, een reflex. Een snelle oplossing van ons lichaam om tot actie over te gaan, een oplossing die wel eens de bal mist. Dit is m.i. het geval bij onze nood aan straffen te willen uitdelen.

Terloops, één van de redenen waarom mensen soms moeite hebben met emoties (zowel bij zichzelf als bij anderen) is omdat ze de klemtoon te veel leggen op het gedrag. Ze zien waar een emotie je toe aanzet en keuren dat af, maar gooien al doende ook de bron van informatie en motivatie weg.

Dus laten we de wereld een betere plek maken door te luisteren naar onze emoties, zonder ons door hun impulsen te laten overheersen.

Take care! <3

Geen opmerkingen: