Het is niet omdat iets tussen de oren zit, dat het daarom minder echt is

'Het is niet omdat iets tussen de oren zit, dat het daarom minder echt is'

Je kan dit m.i. op zeker 3 manieren beargumenteren.

1. Allereerst is het zo dat alles dat je denkt, voelt en meemaakt 'hersenfenomenen' zijn. Je kijkt, bij wijze van spreken, voortdurend aan tegen de binnenkant van je schedel.

Het grasveld dat je ziet, bijvoorbeeld, is een reflectie van licht op je netvlies, waar je hersenen vervolgens een interpretatie van maken die je dan een grasveld noemt. De hele wereld zoals jij die kent en beleeft is eigenlijk als een filmpje in je hersenen. (Je zou haast zeggen dat onze geest Plato's grot is.)

Met andere woorden, wat dat betreft is er eigenlijk vrij weinig verschil tussen datgene waarvan wij traditioneel zeggen dat het 'tussen de oren' zit, en de rest. Beiden zijn even echt, in die zin. Beiden zitten tussen de oren.

2. Hersenen maken deel uit van de realiteit. Met andere woorden, gedachten, angsten, verlangens, onzekerheden en emoties komen overeen met een enorm complex interactiepatroon van vurende neuronen, sturende axonen en connecterende synapsen. Er is een correlaat met wat je meemaakt en de fysieke realiteit, met andere woorden: het is evenzeer echt.

3. En last but not least. Zelfs wanneer wat wij voelen, denken en ervaren niet overeen komt met een externe realiteit, zelfs als we angst voelen daar waar een buitenstaander enkel madeliefjes ziet - ja, zelfs dan is de schijnbaar irrationele angst voor madeliefjes echt, omdat het deel uitmaakt van onze leefwereld. Het maakt deel uit van wat wij ervaren en de last die we moeten dragen. Echt of niet: het is iets dat we voelen en het feit dat we het voelen is (voor ons) onontkenbaar.

𝗕𝗲𝗻 𝗷𝗶𝗷 𝘄𝗲𝗹 𝗷𝗶𝗷 𝗶𝗻 𝗲𝗲𝗻 𝗼𝗽𝗽𝗲𝗿𝘃𝗹𝗮𝗸𝗸𝗶𝗴𝗲 𝘄𝗲𝗿𝗲𝗹𝗱?

Zich navigeren door het moderne techno-psychologische landschap is een gewaagd Odysee.

Enerzijds vaar je richting vervlakking en verstomming. We zijn voortdurend bezig, een volle agenda, productiviteit, sneller, sneller, sneller.

Een vriendin zei me recent: 'het lijkt wel of de generaties voor ons zo veel minder bezig waren met tijd dan wij en onze ouders.'

Maar we zijn ook voortdurend bezig op een andere manier: we leven in een wereld van afleiding. Ieder leeg moment moet gevuld worden: Netflix tijdens het eten, doomscrollen terwijl je op toilet zit, Youtube of Tiktok in de wachtzaal bij de dokter.

𝗘𝗻 𝗱𝗶𝘁 𝗮𝗹𝗹𝗲𝘀 𝘇𝗲𝗴 𝗶𝗸 𝗻𝗶𝗲𝘁 𝗼𝗺𝗱𝗮𝘁 𝗶𝗸 𝗴𝗲𝗲𝗻 𝘀𝗺𝗮𝗿𝘁𝗽𝗵𝗼𝗻𝗲 𝗵𝗲𝗯. 𝗜𝗸 𝗺𝗮𝗮𝗸 𝗺𝗲 𝗲𝘃𝗲𝗻𝗴𝗼𝗲𝗱 𝘀𝗰𝗵𝘂𝗹𝗱𝗶𝗴 𝗮𝗮𝗻 𝗮𝗳𝗹𝗲𝗶𝗱𝗶𝗻𝗴 - 𝗶𝗸 𝘃𝗼𝗲𝗹 𝗱𝗲 𝘀𝗶𝗿𝗲𝗻𝗲𝗻𝘇𝗮𝗻𝗴 𝘃𝗮𝗻 𝗵𝗲𝘁 𝗯𝗲𝘇𝗶𝗴 𝘇𝗶𝗷𝗻. 𝗢𝗳… 𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝘀 𝗴𝗲𝘇𝗲𝗴𝗱: 𝗶𝗸 𝘃𝗼𝗲𝗹 𝗼𝗻𝘇𝗲 𝗰𝗼𝗹𝗹𝗲𝗰𝘁𝗶𝗲𝘃𝗲 𝗶𝗻𝘁𝗼𝗹𝗲𝗿𝗮𝗻𝘁𝗶𝗲 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝘃𝗲𝗿𝘃𝗲𝗹𝗶𝗻𝗴, 𝗲𝗻 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗽𝗶𝗷𝗻𝗹𝗶𝗷𝗸𝗲 𝗲𝗺𝗼𝘁𝗶𝗲𝘀.

Een groot nadeel van steeds afgeleid zijn, is dat we vervreemd raken van onze eigen binnenwereld, van onze diepere emoties en drijfveren, van onszelf. Onze psyché wordt schijnbaar oppervlakkiger.
Schijnbaar, want daaronder broeit een zee van dromen en ambities, angsten en ongemakken. En onze kern.

Connectie daarmee is noodzakelijk voor diepe connectie met elkaar - geen wonder dat we zo eenzaam zijn…

𝗔𝗻𝗱𝗲𝗿𝘇𝗶𝗷𝗱𝘀 𝗹𝗶𝗷𝗸𝘁 𝗱𝗲 𝗵𝗲𝗹𝗳𝘁 𝘃𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝘄𝗲𝗿𝗲𝗹𝗱 𝗻𝗲𝘁 𝘄𝗲́𝗹 𝗲𝗲𝗻 𝗲𝗺𝗼𝘁𝗶𝗼𝗻𝗲𝗹𝗲 𝗿𝗲𝗮𝗰𝘁𝗶𝗲 𝘃𝗮𝗻 𝗼𝗻𝘀 𝘁𝗲 𝘄𝗶𝗹𝗹𝗲𝗻 𝘂𝗶𝘁𝗹𝗼𝗸𝗸𝗲𝗻, 𝗼𝗻𝘀 𝗺𝗲𝗲 𝘁𝗲 𝘀𝗹𝗲𝘂𝗿𝗲𝗻 𝗶𝗻 𝗲𝗲𝗻 𝗱𝗿𝗮𝗮𝗶𝗸𝗼𝗹𝗸 𝘃𝗮𝗻 𝗳𝗲𝗹𝗹𝗲 𝗸𝗹𝗲𝘂𝗿𝗲𝗻, 𝗱𝗿𝗮𝗺𝗮 𝗲𝗻 𝗼𝗽𝗿𝘂𝗶𝗲𝗻𝗱𝗲 𝘁𝗮𝗮𝗹.

Denk aan het soort communicatie je tegenkomt op sociale media, de alomtegenwoordigheid van advertenties, flashy thumbnails en impulsieve, schijnbaar opgefokte reacties.

Dit is de gewaagde opdracht: in contact blijven met onze emoties, onze passie en die innerlijke vonk. Maar tegelijk ons niet te laten meeslepen door uitgelokte affecten, zoals morele verontwaardiging, vijandbeelden of doemdenken.

𝗛𝗲𝘁 𝗱𝗼𝗲𝘁 𝗺𝗲 𝗽𝗶𝗷𝗻 𝗼𝗺 𝘁𝗲 𝘇𝗲𝗴𝗴𝗲𝗻, 𝗺𝗮𝗮𝗿 𝗲𝗺𝗼𝘁𝗶𝗼𝗻𝗲𝗲𝗹 𝘁𝗮𝗮𝗹𝗴𝗲𝗯𝗿𝘂𝗶𝗸 𝘃𝗮𝗻𝗱𝗮𝗮𝗴 𝗶𝘀 𝘀𝘁𝗲𝗲𝗱𝘀 𝘃𝗲𝗿𝗱𝗮𝗰𝗵𝘁, 𝘇𝗲𝗹𝗳𝘀 𝘄𝗮𝗻𝗻𝗲𝗲𝗿 𝗵𝗲𝘁 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗱𝗲 𝗴𝗼𝗲𝗱𝗲 𝘇𝗮𝗮𝗸 𝗶𝘀. 𝗩𝗲𝗿𝗱𝗮𝗰𝗵𝘁 𝗼𝗺𝗱𝗮𝘁 𝗵𝗲𝘁 𝗲𝗲𝗻 𝗿𝗲𝗮𝗰𝘁𝗶𝗲 𝘁𝗿𝗮𝗰𝗵𝘁 𝘂𝗶𝘁 𝘁𝗲 𝗹𝗼𝗸𝗸𝗲𝗻, 𝗼𝗻𝘀 𝘁𝗿𝗮𝗰𝗵𝘁 𝗮𝗮𝗻 𝘁𝗲 𝘇𝗲𝘁𝘁𝗲𝗻 𝘁𝗼𝘁 𝗼𝗻𝗱𝗼𝗼𝗿𝗱𝗮𝗰𝗵𝘁𝗲 𝗮𝗰𝘁𝗶𝗲, 𝘁𝗼𝘁 𝗮𝗰𝘁𝗶𝗲 𝗱𝗶𝗲 𝗻𝗶𝗲𝘁 𝗶𝗻 𝗹𝗶𝗷𝗻 𝗶𝘀 𝗺𝗲𝘁 𝘄𝗶𝗲 𝘄𝗲 𝘇𝗶𝗷𝗻.

Een goed betoog vergt zowel pathos als logos (en ethos). Toon dat je begaan bent, ja, dat je geeft om iets. Zeker! Maar toon eveneens dat je boodschap beredeneerd is, dat je redenen en argumenten hebt voor hetgeen je beoogt te doen.

Dat is alvast wat ik steeds probeer te doen in mijn communicatie… Maar laat me gerust weten wat jij hiervan denkt. Ik ben benieuwd. 

Peace out! <3

Pijn maakt het allemaal de moeite!

Het daagt me vandaag hoezeer het leven niet meer is dan een bundel van pijn. Als een zoet brood is ons hele bestaan doorspekt met rozijnen van pijn.

Fysieke pijn door ziekte, honger of ongeval; psychologische pijn door verlies, vernedering of intense teleurstelling; of simpelweg de natuurlijke ontevredenheid die de meesten van ons bij de kraag heeft – we zijn niet blij, niet tevreden met waar we momenteel staan in ons leven.

Verdorie toch! We zijn zelden tevreden, het kan altijd beter. Of minder slecht. Daar ben ik geen uitzondering in. En jij ook niet.

Spontaan moet ik denken aan de woorden van David Hume in Dialogues Concering Natural Religion: 

Not satisfied with life, afraid of death. This is the secret chain … that holds us.

 

Maar zoals ik pleeg te zeggen: het is niet allemaal doom en gloom. Er is een reden dat we niet allemaal van een brug springen. En die reden luidt: betekenisvolheid, zinvolheid.

 

Doorheen de pijn schemert een diep en intens gevoel van persoonlijke zingeving, een gevoel dat dit er wel degelijk toe doet, dat dit is waar het allemaal om draait. Zelfs wanneer al onze botten gekraakt zijn, onze geest gebroken en al onze projecten tot stof verworden – dan nog is het de moeite wat we hier doen, wat we hier ervaren.

 

Controversieel als het moge klinken, ik denk dat pijn en zinvolheid hand in hand gaan, dat ze elkaars tegengewicht vormen, als uitersten op eenzelfde schaal. De danspartner van pijn is niet plezier, maar betekenisvolheid.

 

Maar ik spring vooruit op de dingen. Volgens mij vloeit voldoening als vanzelf voort uit een leven dat in de eerste plaats gericht is op zinvolheid. Ja, ik weet het. Dat klinkt allemaal wollig en vaag. Spreek duidelijk, rare filosoof!

Dit is wat het voor mij de moeite maakt. Me verbonden voelen met anderen, verbonden door de verhalen die we met elkaar delen – soms kwetsbaar, soms stoer en avontuurlijk, soms gewoon zo enorm grappig! Verbonden door wat we samen meemaken – een reis, naar school gaan, erbij zijn wanneer iemand anders er een soepje van maakt. Verbonden door wat we samen bouwen – een relatie, een project, een IKEA-kast.

Ik heb het sterke vermoeden dat dit voor de meeste mensen geldt, maar ben me bewust van de enorme subjectiviteit van wat ik hier neerschrijf. Misschien ben jij anders. Dat is oké.

 

Ook haal ik grote persoonlijke voldoening door iets nieuw te leren: begrijpen hoe iets of iemand in elkaar zit, wat zijn motivatie is of waarom dat ene plekje tussen mijn ribben raar voelt wanneer ik ruzie heb. Of een nieuwe vaardigheid onder de knie krijgen: spetterende videobewerking, hoe een fantasy kaart te animeren of uitvogelen waarom dat goedkope lichtje uit de Lidl niet werkt, en het fixen.

Weet je nog dat ik zei dat ik vooruit sprong? Wel, nu zijn we daar aanbeland!
Pijn wordt niet alleen overschaduwt door zinvolheid, het werkt er ook mee samen. Pijn is goed, zo lang het niet te extreem of ondraaglijk is.
Mijn irritatie en frustratie dat ik een lichtje kocht dat niet werkt is helemaal goedgemaakt door het feit dat ik het zelf aan de praat gekregen heb. Mind you, ik ben niet zo’n technisch handig persoon, dus het voelt enorm goed dit toch verwezenlijkt te hebben.

 

En dat is, denk ik, de sleutel van dit hele verhaal: ik zou dat gevoel van voldoening niet gehad hebben mocht het lichtje zonder problemen gewerkt hebben. In feite, ik voel me beter dat het zo gelopen is.

Pijn en moeite vermenigvuldigen de waarde van die zaken die ons leven zinvol maken. En ja, ik zie moeite als een vorm van pijn. Maar da’s oké.

 

Voelt het niet zoveel zinvoller wanneer je na veel hard werk en tegenslag toch je doel bereikt? Ik vind een diep gesprek hebben met iemand die me aanvankelijk gekwetst heeft duizend keer vervullender dan met iemand die steeds op mijn gevoeligheden let. Oké, goed, misschien geen duizend keer. Maar je vat wat ik wil zeggen.

Hetzelfde fenomeen valt me op bij het leren van vaardigheden: de spreekwoordelijke bloed, zweet en tranen maken bijvoorbeeld trainen in een martial art, en deze onder de knie krijgen, net heel erg betekenisvol voor me.

En nog dit: heb wat compassie voor elkaar, begrijp hoezeer de overgrote meerderheid van ons simpelweg aan het vechten is met de pijn, tegen de pijn – of ervan aan het weglopen. In deze rivier der ervaring ploeteren we nagenoeg allemaal in dezelfde richting.

 

Zorg voor jezelf, denk aan elkaar.