‘De wereld is kwaadwillig’
Was het maar zo…
Echte kwaadaardigheid is zeldzaam, uiterst zeldzaam. Wat veel vaker voorkomt is onverschilligheid. Onverschilligheid gecombineerd met een acute interesse voor de eigen belangen. Mensen geven, doorgaans, enkel om wat - en wie - in hun persoonlijke bubbel zit.
Het is geen eenvoudig besef, omgaan met de realisatie dat de kosmos één gigantisch, onverschillig proces is, waarvan slechts een verwaarloosbaar deeltje begaan is met jou. Jij bent slechts het graantje in de molen van de wereld, de molen die genadeloos draait, die niet stopt maar ook niet sneller draait wanneer hij jou verplettert. Je bent niks, in de ogen van de wereld.
Tot op zekere hoogte geldt dit ook voor mensen. De overgrote meerderheid der mensen kent jou niet, en geeft geen zak om jou. Ze haten je ook niet. Je kan hen eigenlijk niet schelen. Ze zijn met zichzelf bezig. Met hun persoonlijke blikveld. En goed, ja, ze zouden je ook niet met opzet overrijden. Maar zo lang jij niet in hun blikveld komt, zullen ze ook geen vinger uitsteken om je te helpen.
Dit is iets dat ik al lang zeg en inzie. Het is niet uniek. Mensen geven enkel om zichzelf. Ik herinner me nog mijn trots toen een professor dit punt maakte in het bijzijn van een medestudent. Een medestudent waar ik eerder een meningsverschil mee had, exact over de egocentrische aard van mensen. Wat een zelfvoldane grijns had ik toen!
Vandaag begrijp ik dat dit niet helemaal juist is. Maar het is ook niet fout. Mensen geven om zichzelf, al wil die ‘zichzelf’ niet zeggen wat het op het eerste gezicht doet.
Wat niet klopt, is dat mensen letterlijk slechts aan hun eigen plezier en welzijn denken, en dat al de rest hen onverschillig laat. Wat wel klopt is dat mensen voor het grootste deel slechts oog hebben voor hun eigen blikveld, een blikveld van waarde, van belang hechten aan. Hun waarderingsbubbel.
Het gaat hier niet om perspectief of wereldbeeld. Ik heb er vertrouwen in dat, mits wat moeite, de meeste mensen wel in een ander perspectief kunnen komen. Wat ik bedoel is dat iedereen een verzameling van zaken heeft waar men om geeft, alsof de wereld een donkere ruimte is die we verlichten met een zaklamp, en alles dat in het licht staat krijgt aandacht en zorg, maar alles dat er buiten staat is de moeite niet waard.
Wat staat er zoal in de spotlight? Doorgaans zichzelf, hoewel vaak ook niet volledig. Hoewel mensen doorgaans erg geboeid zijn door zichzelf, verwaarlozen ze ook delen van zichzelf, van hun leven. Ik ben niet anders in die optiek.
Wat nog? Vrienden, familie, kennissen. Personen die ‘in hun leven’ zijn. Niet zelden ook huisdieren. Verder zijn er abstracte zaken, zoals nationaliteit, religie, favoriete voetbalploeg… een reeks waarden waar men zich mee identificeert of een mondiaal probleem dat hen nauw aan het hart gaat (vaak ofwel omwille de cultuur, ofwel omwille een persoonlijke resonantie).
Het is moeilijk om uit te leggen - dit idee is blijkbaar nog niet helder - maar mensen zijn slechts begaan met hun eigen bubbel, hun blikveld. En, helaas, is de kans groot dat jij niet in die bubbel zit voor de overgrote meerderheid der mensen. Niet echt.
De manier van overleven in deze wereld is in mensen hun blikveld terecht komen. Misschien niet als persoon, maar wel op één of andere manier: dat wat mensen belangrijk vinden in jouw voordeel is. Dat ze je product kopen, voor je opkomen, je met plezier helpen… maakt niet uit. Maar zorg ervoor dat jij in het blikveld van anderen zit, direct of indirect.
Of misschien wat anders gesteld: zorg ervoor dat je overlap creëert tussen jouw blikveld en dat van anderen. Als zij geven om wat jij geeft, dan kan je samenwerken in die richting.
