woensdag 21 maart 2012

Identiteit op basis van sociale impact?

Een uitermate interessante gedachte is dat de kracht van een aangereikte identiteit bepaald wordt door de autoriteit, het sociale gewicht van de persoon die deze aanreikt. Dat wil zeggen: hoeveel mensen er achter die persoon staan. Hoe meer er achter hem staan, hoe waardevoller hij is voor de vorming van onze eigen identiteit.
Vergelijk en speel met wat voor een identiteit het oplevert indien je je op verschillende manieren tot anderen verhoud. De vriend zijn van de koning, levert een andere identiteit op dan van de plaatselijke slager. Lid zijn van de oudercontact groep van je kind in de lagere school levert iets anders op dan lid zijn van de vrijmetselaars.
Er zijn twee interessante polen. De ene is sociale impact: hoe groot is de groep en hoe machtig is zij? De andere is de duur: hoe lang bestaat ze al of heeft ze bestaan. Zeggen dat je behoort tot het groepje koffie-drinkers dat vorige week toevallig samen stond na een receptie heeft een andere impact dan lid zijn van bijvoorbeeld de Socialistische partij.
Evident heeft een groep die langer bestaat gemiddeld een grotere macht, maar dat hoeft niet.

Wie ik ben, word bepaald door hoe ik me tot zo'n persoon/groep verhoud. Ik hoef er daarom geen lid van te zijn. Bijvoorbeeld: 'ik ben een vijand van de paus' is anders dan 'ik haat mijn buurman hartgrondig'.

Ik moet hier verder over nadenken!

Indien een lezer hier constructieve en goedbedoelde bedenkingen bij heeft, zou ik het appreciëren indien deze zijn mond open deed.
Deze gedachte is een deel van mijn masterproef (thesis), vandaar de expliciete vraag.

2 opmerkingen:

Xavier De Decker zei

Zonder in loutere sociologie (Cooley, primaire en secundaire groepen, rolverwarring, organisatie ...)te vervallen zijn er wel een paar conceptuele problemen die eerst moeten worden uitgeklaard. Bijvoorbeeld, wie construeert de identiteit?
Indien het de persoon is die ze aanreikt of is het onontbeerlijk dat hij ze aan de ander aanreikt (en dat die ander dat beeld aanvaardt)?
Hoe meer personen de identiteitsconstructie aanvaarden, hoe minder het relatieve gewicht van de aanreiker (tenzij ze zelf een alternatief klaar hadden, dat niet gebruikt wordt); hij wordt dus net niet waardevoller
Bovendien lijkt het psychologisch effect me hier te primeren op de sociale constructie van een identiteit. Persoon A ziet zichzelf als lid van groep X en dat is belangrijker (poneer ik) dat wat personenen B, C of D denken (ook al zijn zij bijvoorbeeld allen zelf lid van groep X).

Charles Derre zei

Ik las vandaag over Foucault en kreeg min of meer dezelfde bedenking. In deel twee en drie van Histoire de la sexualité heeft hij, naast de assen van kennis en macht, ook aandacht voor het individuele subject. In vergelijking met zijn vorig werk is dat zeer opvallend te noemen omdat hij daarin een project van desubjectivering nastreefde. Niet dat hij daarmee het subject wou ontkennen – dat bewijzen zijn laatste delen van de HdlS. Hij wou vooral ingaan tegen de filosofische idee van het kantiaanse autonome subject: een subject dat niet beïnvloed is door contingente factoren maar in vrijheid ethisch kan handelen. Het subject staat volgens hem dan ook niet los van de maatschappelijke context maar constitueert zich binnen de krachten die deze maatschappij vormgeven. Mooi is dat hij naast dit betrekkelijke karakter van identiteit ook aandacht heeft voor een zekere vrijheid van het individu omdat er binnen die context een mogelijkheid is om aan zelftransformatie te doen.