Materialisme – hebben, hebben, hebben?

Materialisme – het heeft nogal een slechte naam, of er wordt op neer gekeken als een oppervlakkige manier van leven. Enkel gehecht aan rijdkom en materieel bezit.

Zelf ben ik er voor noch er tegen. Het enige dat ik merk is dat een neiging tot materialisme heel vaak het gevolg is van onzekerheid, of zelfs angst.
Men is bang voor een of andere bedreiging en wil dus zo veel mogelijk bezit hebben, in de hoop de dreiging te kunnen afslaan. Of men vreest te kort te hebben, dat er schaarste zal zijn van levensnoodzakelijke middelen. Je kan dus maar beter zo veel mogelijk inslaan om dit te overleven, of om het eigen bezit tegen anderen te beschermen.

Een andere angst is onzekerheid over de eigen sociale positie. Men meent dat indien men niet kan pronken met sierlijke en imposante ornamenten, statussymbolen, men niet gewaardeerd en gerespecteerd zal worden.
En vanzelfsprekend: bezit genereert macht. De nood aan macht, net als de nood aan status, kan gevoed worden door angst voor anderen. Men vreest anderen, dus imponeert of controleert men die via materieel bezit.

Er zullen wel nog gronden zijn voor materialisme. Maar zo ervaar ik het de laatste tijd: hebzucht gevoed door angst.
Vanzelfsprekend: er is helemaal niets mis met bezit hebben. Integendeel! Niet alleen om te overleven, maar ook om iets van je leven te maken heb je wel enig bezit, enige middelen nodig. Maar dit is veel minder belangrijk dan wat angstigen vermoeden.

Overigens spreekt het voor zich dat het wel leuk en aangenaam is een beetje extra te hebben, ja, zelfs in behoorlijke luxe te leven. Zie gewoon dat het niet gevoed wordt door angst, dat je er niet al te afhankelijk van wordt.
En vergeet niet je leven – en wat van je bezit – te delen met anderen. Epicuros had zeker gelijk: een sobere maar gezellige maaltijd met vrienden in de tuin getuigt van een veel grotere rijkdom dan een koninklijk feestmaal op je eentje in een fort.

Het belang van je Houding

Vandaag zou ik het willen hebben over het belang van je houding. Daarmee bedoel ik niet je attitude, maar hoe je je fysiek houdt, hoe je staat en stapt.

Sommige mensen, waaronder ikzelf, hebben de neiging gebogen te lopen: een gekromde rug, hoofd omlaag, verborgen tussen hoog opgetrokken schouders en blik op de grond gericht.

Dit brengt enkele nadelen met zich mee. Om te beginnen kan het belastend zijn voor je nek en rug, en je struikelt makkelijker. Maar waar ik vooral op doel is het psychologische effect.

Hoe je je voelt reflecteert zich vaak in hoe je je houdt, waarmee ik bedoel dat iemand die droevig is een andere houding zal aannemen dan iemand die dolgelukkig is. 

Dit is echter ook omgekeerd het geval. Hoe je je houdt heeft ook effect op hoe je je voelt en hoe je jezelf ziet. Wie gebogen loopt heeft de neiging zich angstig en klein te voelen, vaak minderwaardig.

Via zo'n houding communiceert je lichaam onbewust dergelijke boodschappen naar jezelf. Maar niet alleen naar jezelf. Ook hoe andere mensen over je denken en hoe ze tegenover je staan wordt beïnvloed door een gebogen houding.

Iemand die gebogen loopt en niemand aankijkt komt inderdaad als angstig en inferieur over. Of erger: als geniepig en verdacht. Hoe anderen over ons denken en zeker hoe ze zich tegenover ons verhouden heeft op zijn beurt een impact op hoe we onszelf zien. Willen of niet: hoe we gezien worden heeft een effect.

Daarom raad ik grosso modo het volgende aan: bekken licht naar voor, schouders naar achter en kin omhoog. Of simpel gezegd: een rechte, ontspannen houding.

Voorts is het ook niet slecht verkrampte spieren wat te lossen, zoals opgetrokken schouders, een overmatige frons, samengeklemde kaken of gebalde vuisten. Loslaten dat alles!

En niet wegkijken van mensen, maar ook niet staren! Dit vergt enige oefening, geen zorgen.

Naast fysieke voordelen zoals beter in evenwicht zijn, minder rug- en nekklachten en beter kunnen zien wat er om je heen gebeurt, zijn er vooral de psychologische en sociale verbeteringen.

Deze houding zal iets meer rust en een iets beter zelfbeeld geven. Ook hoe anderen je zien zal iets positiever zijn, wat naast positief voor je zelfbeeld ook positief is voor de sociale omgang in het algemeen.

Pas wel op dat je die rechte houding niet overdrijft of forceert. Dan kom je in het ander extreem terecht.

Je kent het denk ik wel. Doorgaans gespierde mannen met een te strak t-shirt die rondlopen alsof er een gespannen boogpees aan hun achterhoofd trekt van uit hun anus. Borst extreem naar voor, kin wat in de lucht en een soort heen en weer wiegende ganzenpas.

Ik ken dergelijke houding niet van mezelf, maar het komt op me over alsof ze zichzelf beter vinden dan de anderen, neerbuigend, en ze volledig vol zijn van zichzelf. 

Het komt niet sympathiek over, en ik vermoed dat het een beschermingsmechanisme is tegen onzekerheid of de angst 'zwak' gevonden te worden. Als je de anderen op een niveau ver beneden je plaatst heb je van hen en hun oordelen ten slotte niets te vrezen.

Neem tijd voor jezelf! 2

Het is goed tijd te nemen voor jezelf; dat schreef ik al eerder. Daarmee bedoel ik niet dat je vakantie moet nemen of je bezighouden met dingen die jij leuk vindt – ook al zijn dat stuk voor stuk erg waardevolle zaken.

Nee, waar ik eerder aan dacht was dat je de tijd neemt om gedachten, emoties en verlangens, ervaringen en herinneringen eens hun vrije gang te laten gaan. Ze door je hoofd laten stromen, los van de buitenwereld. 

Dat kan goed zijn om pijnlijke emoties of stress te verzachten, of om een betere blik te krijgen op wat jij wil in de toekomst. 

Een andere functie van het tijd nemen voor jezelf is dat het je kan helpen met je zelftransformatie. Of eenvoudiger gezegd: je kan die tijd gebruiken om ervaringen en indrukken van de voorbije dag of dagen te laten bezinken en er orde in scheppen. Laat me een voorbeeld geven.

De laatste paar dagen heb ik veel meegemaakt. Geen heftige of negatieve zaken. Nee, eerder positief. Ik ben opener en socialer geweest dan ik gewoon ben en heb pijnlijke herinneringen stapvoets toegelaten en er met vrienden over gesproken (aanrader!).

Dit alles heeft veel indrukken bij me nagelaten, indrukken die ik kan gebruiken om mijn zelfbeeld te versterken in een positieve zin. Maar het heeft ook een hele reeks gedachten en vooral emotionele reacties teweeg gebracht.

De tijd die ik voor mezelf neem geeft me de kans zowel die ervaringen als de heel persoonlijke emoties te integreren. Na te gaan wat er gebeurd is. Waar het vandaan komt. Waarom ik zo reageer. Of het nodig is zo te reageren. Of ik in de toekomst nog zo moet reageren. Hoe ik het eventueel anders kan doen. Maar ook waarom anderen zo reageren. Wat ik over hun denk en waarom. Enzovoorts.

Eerder had ik gesuggereerd dat je best even in de zetel gaat zitten om je hoofd en gedachten hun gang te laten gaan. Ik merkte dat het niet zo hoeft. 

Je kan ook eenvoudige handenarbeid doen. Zoals groenten kuisen. Of snoeiafval fijn knippen, zoals ik vandaag deed. Andere zeer aan te raden opties zijn gaan wandelen of fietsen. 

Belangrijk is dat je op een of andere manier de kans krijgt om jezelf mentaal even aan het werk te zien los van invloeden van buitenaf, zonder dat iets of iemand je aandacht vraagt.

Lang geleden bedacht ik de metafoor van de automechanieker. Zo lang de wagen aan het rijden is kan je er niet aan sleutelen. Om te kunnen sleutelen moet je stilstaan, dat wil zeggen: moet je even niet met de buitenwereld en met anderen om je heen bezig zijn.